Πραγματοποιήθηκε στις Σέρρες η έκθεση mail art του ΣΚΕΤΒΕ. Στην έκθεση εκ μέρους του ΣΚΕΤΒΕ παρευρέθηκε η Γ.Γραμματέας Αφροδίτη Καραμανλή, που είχε την επιμέλεια της έκθεσης αυτής. Πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις σε συνεργασία με τη Νομαρχία Σερρών και την Ένωση Γυναικών Σερρών, όπου συμμετείχε και ομάδα ακτιβιστών από τις Βρυξέλλες.
Ο Νομάρχης Σερρών κ. Φωτιάδης και η Πρόεδρος της Ένωσης Γυναικών Σερρών κ. Νινέτα Φραγκιαδάκη στην υποδοχή των ακτιβιστών από το Βέλγιο
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών η Αφροδίτη Καραμανλή διάβασε το κείμενο «Όχι στη Βία – Ναι στη Δημιουργία» καθώς και το κείμενο της Ιστορικού Τέχνης Έλλης Κοκκίνη «Η Κριτική Στάση στη Βία: Δίαυλος Επικοινωνίας στη Σύγχρονη Τέχνη».
Η Αφροδίτη Καραμανλή με την Vanden Bulcke από το Βέλγιο
Περισσότερα για τα εγκαίνια της mail art στις Σέρρες μπορείτε να δείτε στο
http://sketbe.blogspot.com/2010/03/mail-art_12.html
-----------------------------------------
Το κείμενο της Έλλης Καπλάνη είναι το ακόλουθο:
Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΒΙΑ, ΔΙΑΥΛΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ.
Η βία, απ΄ όπου κι αν ασκείται και για όποιους λόγους, δηλώνει ανελευθερία, κοινωνίες πιεστικές, προβληματικές, χωρίς σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Έλληνες και ξένοι δημιουργοί - ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες, φωτογράφοι και εκφραστές άλλων κατευθύνσεων, παρατηρητές φαινομένων βίας, έσκυψαν σ΄ αυτό το θέμα, πολλές φορές με τη συνείδηση του αυτόπτη μάρτυρα, αποτυπώνοντας ο καθένας με το δικό του τρόπο και μέσα τις αναφορές τους.
Υιοθετήθηκαν ποικίλοι τρόποι προσέγγισης, άλλοτε εύληπτοι εικονιστικά και άλλοτε εννοιολογικοί, με σύμβολα και κωδικοποιημένα στοιχεία, ανάλογα με τα τεχνοτροπικά μέσα κάθε εποχής και τις ανάλογες κοινωνικοπολιτιστικές συνθήκες.
Στη χώρα μας, ας μην ξεχνάμε τον αριθμό των έργων που φιλοτεχνήθηκαν, με αφορμή τον ξεσηκωμό του γένους ενάντια στον τούρκικο ζυγό από σημαντικούς Έλληνες ζωγράφους όπως λ.χ. το Θεόδωρο Βρυζάκη (Η έξοδος του Μεσολογγίου), το Νικηφόρο Λύτρα (Ο απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄), το Νικόλαο Γύζη (Το κρυφό σχολείο), τον Κωνσταντίνο Βολανάκη (Η πυρπόληση της τούρκικης φρεγάτας από τον Παπανικολή), τη Θάλεια Φλωρά - Καραβία (Ο χορός του Ζαλόγγου και σχέδια -1912), το Θεόφιλο (Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος μπροστά στα τείχη της Πόλης) ή το Γιώργο Μπουζιάνη, για να πάμε σε άλλη κατηγορία με τις πολλές αποτυπώσεις της καταβαράθρωσης της γυναικείας οντότητας από την ψυχοσωματική βία εξαιτίας του καθημερινού ευτελισμού (σουφραζέτες, θεατρίνες εκδιδόμενες) τον Αλέκο Κοντόπουλο (το μπλόκο - αναφορά στην Κατοχή), την "Απόγνωση " (στο ενός γέροντα).
Τον Βλάση Κανιάρη, με την παραδοξότητα των σημειολογικών του κατασκευών, όπου κρίνει και καταγγέλλει τα μεγάλα πολιτικά και κοινωνικά τραύματα του καιρού μας. Το 1969 π.χ. με έργα του όπου ο γύψος και τα αγκαθωτά σύρματα γίνονται σύμβολα της πολιτικής καταπίεσης που ακολουθεί το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου ή το 1971-76 με τη σειρά "Μετανάστες", όπου οι μορφές του ανακλούν την υπαρξιακή βία στην οποία αναγκάζονται να υποκύψουν συνάνθρωποί μας για καλύτερες συνθήκες επιβίωσης. Βαλίτσες δεμένες με σπάγγο, ξυλόκουτα & χαρτόκουτα και φιγούρες ανδρείκελα το σημειολογούν.
Πρόσφατα μου δόθηκε η ευκαιρία με την έκθεση του Χρήστου Αλαβέρα στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο με τίτλο "Προσωποδράματα", να κουβεντιάσω και να μυηθώ στη φιλοσοφία ενός καλλιτέχνη, με πολλές ανησυχίες γύρω από θέματα που έχουν να κάνουν με τη βία του καιρού μας. Τα έργα του φτιαγμένα με κάρβουνο πάνω σε ειδικό φωτογραφικό χαρτί σε διαστάσεις μεγάλες, η μεγαλύτερη 2,5χ10 μέτρα έγιναν πεδίο ανάδειξης προβληματισμένων μορφών, που για κάποιους λόγους δέχτηκαν πιεστικά διάφορες μορφές καταναγκασμού & βίας.
Πίσω από τα βλέμματα των συνδουλευμένων μορφών του, μορφών από τη σύγχρονη καθημερινότητα, αλλά και από το παρελθόν, το βαθύ παρελθόν έως και την αρχαιότητα, σε μια προσπάθεια να συνδέσει σ΄ ένα κύκλο ζωής τη διαχρονική ανθρώπινη παρουσία και τα δεινά της, ο Αλαβέρας οδηγήθηκε σε ψυχογραφήματα, ουσιαστικά, που απηχούν συνθήκες κατεστημένης καταπίεσης, της οποίας ο απόηχος είναι έκδηλος στα χαρακτηριστικά αυτών των ανθρώπων.
Ο εστιασμός σε κάθε ένα από αυτά τα πρόσωπα που προσλαμβάνει διαστάσεις αυτοαναφορικότητας, αντικατοπτρίζει μια κοινωνική πραγματικότητα, δίνοντας ερμηνείες ανάλογες με τη διάσταση ανάμεσα στον άνθρωπο και τη ζωή του.
Μέσα από αυτήν την συντεταγμένη, με ύφος ελεύθερο, πληθώρα προσώπων, που συνηγορεί στη δημιουργία μιας καταθλιπτικής πραγματικότητας , διαπιστώνουμε ότι για την τέχνη και τους στόχους που θέτει ο κάθε εκφραστής της, λειτουργεί ως απελευθερωτική, λυτρωτική δύναμη καθώς την επικοινωνεί με τον θεατή.
Αν ανατρέξουμε, εν τάχει, στους καλλιτέχνες που προαναφέρθηκαν και σε τόσους άλλους που είναι αδύνατο να αναφερθούν, οι οποίοι ασχολήθηκαν με θέματα ανάλογης κατεύθυνσης, θα διαπιστώσουμε ότι βασικός στόχος ήταν η καταγραφή γεγονότων ιστορικής σημασίας, είτε αφορούν σε αυτούσια ιστορικά γεγονότα, είτε σε κοινωνικές συνθήκες, όπου συνάνθρωποί μας υπέστησαν παντοιοτρόπως δεινά.
Καταδεικνύουν ότι είναι ένα μέσο να εκφράσουν οι δημιουργοί τους, τις δικές τους υπαρξιακές αγωνίες και να τις μοιραστούν.
Αντιεμπορικά συνήθως τα έργα αυτά δεν παύουν να παίζουν ρόλο επικοινωνιακό με το κοινό, ένα κοινό κυρίως σκεπτόμενο και προβληματισμένο.
Έλλη Κοκκίνη - Καπλάνη
Ιστορικός, Κριτικός Τέχνης